zondag 18 oktober 2009

Heeft de PvdA de handwerker beledigd?

Geert Mak onthult dit weekend in NRC een interessante theorie: de PvdA heeft de cultuur van de ‘handwerkers’ dusdanig beledigd dat ze als vanzelf achter Wilders aan gaan lopen. Handwerkers zijn volgens Mak: de verplegers, de mensen in de bouw, maar ook de onderwijzers. Hun autonomie is afgepakt toen de marktwerking zijn intrede deed tijdens de kabinetten Kok. Plots kwamen de duurbetaalde interim managers de scholen binnen, de ziekenhuizen, de energiebedrijven, en niets was meer goed. Iedereen moest worden ‘afgerekend op resultaten’ behalve de interim managers zelf. Met als gevolg dat een dorpsschool wordt ‘afgerekend’ op zijn lage Cito-gemiddelde, en vervolgens ook nog publiekelijk wordt vernederd door de lijsten te publiceren, want o wat zijn we transparant. Terwijl deze school al decennia niets anders doet dan “de boel bij mekaar houden” door Merel en Sharon samen naar de eindstreep te sleuren in plaats van de minder begaafde kinderen naar aparte programma’s te sturen, om zo de school te zuiveren van Citoverlagende elementen.

De gesel van de outputmeting maakt meer kapot dan ons lief is. Daar heeft Mak een heel groot punt. In ons onderwijssysteem wordt een potentieel briljant stukadoortje (met lage Citoscores) eerst 12 jaar vernederd voordat hij aan zijn passie toekomt. Als hij er überhaupt nog aan toekomt en inmiddels niet gedeprimeerd en beroofd van zijn eigenwaarde door ons onderwijssysteem halverwege is weggelopen, voorzien van de barcode ‘vroegtijdig schoolverlater’. Wacht maar tot hij stemrecht heeft.

Het feit dat de cultuur van deze werkende klasse wordt verdrongen door marktwerking en interim managers leidt tot – dat is de theorie van Mak – schoppen. Moslims die we hun cultuur afpakken worden gevoelig voor extremisme, handwerkers kiezen voor Wilders – even geschematiseerd. De verhoging van de AOW-leeftijd zou het laatste duwtje zijn om de handwerker definitief uit de PvdA te jagen.

Wat in aanzet een interessant betoog is, verliest hier zijn proportie. De AOW hervorming heeft maar 1 oorzaak en dat is: het geld is op en de mensen worden te oud (= gebruiken te lang AOW). Dat heeft niets met een cultuurclash te maken. Wat wel zo is, is dat noodzakelijke ingrepen in ons maatschappelijk bestel, niet helder zijn uitgelegd en, inderdaad, vaak ook zijn doorgeschoten. Een vriendin van me zei het vorige week treffend: “Ik moet onder het mom van participatie uitleggen dat de billen van de oudjes voortaan gewassen worden door de 73-jarige voorzitter van de buurtvereniging. In plaats van een van overheidswege aangestelde, professionele, toegewijde thuishulp. Dat is toch walgelijk.”

Dat is ook walgelijk. Daarom is het ook van groot belang dat de PvdA dit onderwerp weer naar zich toe trekt. Nutsvoorzieningen horen niet thuis in de markt, maar bij de overheid. Onderwijs, energie, zorg, openbare werken worden niet beter van marktwerking. Zelfs niet eens goedkoper. Maar we kunnen daar best wat marktprincipes gebruiken. Meer flexibiliteit in beloning en arbeidsvoorwaarden bijvoorbeeld leiden absoluut tot meer kwaliteit en output, en óók tot een mensvriendelijker personeelsbeleid. Dat is mijn persoonlijke ervaring na 6 jaar ambtenaarschap en 9 jaar bedrijfsleven.

In Maastricht geeft de PvdA al drie jaar invulling aan de ‘ontmarkting’ van de zorg. Onze wethouder Jacques Costongs heeft een WMO-model (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) ingevoerd dat alom wordt geprezen. En ja, dan komt altijd weer de betaalbaarheid onder druk te staan en dus moet dezelfde wethouder op zoek naar bezuinigingen zonder de Maastrichtse menselijke maat aan te tasten. Dat zijn de vaak zware klussen waar een bestuurspartij voor staat.

maandag 12 oktober 2009

PvdA = D66 + solidariteit

Ho, ho, ho, dit is geen officieel partijstandpunt. Maar mijn persoonlijke motivatie om over te stappen van D66 naar de PvdA.

Vrijdagavond sprak ik in buurtcafé de P. met iemand die bij de vorige raadsverkiezingen op mij gestemd had. Nu vond hij dat heel moeilijk, want in de tussentijd is hij overgestapt naar D66. En om dan voor de gemeenteraad toch weer op de PvdA te stemmen?

Ook ik was ooit D66’er. Vooral vanwege de progressief-liberale sociaal-economische agenda en bestuurlijke vernieuwing. Tragisch dat juist die twee principes in het kabinet-Balkenende waar D66 aan mee deed verkwanseld werden. Nu heb ik opnieuw sympathie voor D66: Alexander Pechtold doet het goed, de partij straalt geen chagrijn, maar vrolijkheid en optimisme uit, en het valt met kracht Wilders aan.

Maar terugkeren? No way. Solidariteit hoort de basis te zijn onder alles, en daarin onderscheidt de PvdA zich wezenlijk van D66. Ik moest daar misschien ook even wat ouder voor worden om dat te zien. Juist in een wereld waar individualisme hoogtij viert, waar mensen eerst voor zichzelf en dan pas voor anderen gaan, waar het gemeenschapsgevoel virtueel wordt, waar de firma Haat & Nijd regeert - in zo’n wereld heeft de overheid, en dus de politiek, de plicht om bruggen te slaan, de plicht om welvaart eerlijk te delen, de plicht om ervoor te zorgen dat iedereen onderwijs krijgt, dat iedereen de kans heeft om te werken – kortom, de plicht om solidariteit als vertrekpunt te nemen voor welke economische ontwikkeling ook.

Obama weet het, Job Cohen weet het: eerst de boel bij mekaar houden, en dan groeien. Zonder solidariteit, zonder maatschappelijk fundament steunt een ogenschijnlijk economisch succes op drijfzand.

Het verwijt dat je de PvdA terecht kunt maken, is dat ze dat essentiële onderscheid niet altijd even helder weet te maken. Daarom, beste mede-sociaaldemocraten, allemaal de leuze in ons hoofd prenten: PvdA = D66 + solidariteit.

Maar solidariteit kost natuurlijk wel geld. Geld dat verdiend moet worden. En daarom voor de wiskundeliefhebbers nog een politieke rebus:

PvdA = SP + economie

En tot slot voor Jacques Monasch en Lilianne Ploumen: laten we in in ieder geval ophouden met Wilders te imiteren, want....

PvdA is in alles NIET PVV

vrijdag 9 oktober 2009

Tijd, tijd, tijd...(2)

Ik heb nogal wat kritiek gehad op mijn weblog waarin ik uitlegde dat er van die momenten zijn dat het werk zó veel aandacht vraagt dat ik daar een raadsvergadering voor moet laten schieten. Ook bij DSM hebben we last van de recessie, met alle sociale onrust van dien, en dan heb je als communicatiedirecteur soms overuren te draaien. Ook ’s avonds.

Met name de motivatie voor mijn afwezigheid tijdens de raadsvergadering ("waarom moet je altijd in die bankjes zitten als er geen onderwerpen voor jou bij zijn") viel bij sommigen niet goed, en dat kan ik wel begrijpen. Immers: daarmee raak je aan de fundamentele ‘staatsinrichting’ van een gemeente, en daar moet je het dan wel eerst even over hebben. In de Tweede Kamer is het heel normaal dat bij specialistische onderwerpen alleen de fractiewoordvoerders aanwezig zijn. Bij de gemeenteraad niet, en inderdaad, laat ik dat nou maar niet op eigen houtje gaan invoeren.

Maar het blijft natuurlijk wel een thema: willen we mensen met een fulltime baan in de raad, dan ontstaan er agendaproblemen. Natuurlijk vind ik ook dat raadsvergaderingen eerste prioriteit hebben. Daarom heb ik zelfs in de tijd dat ik regelmatig naar China moest nauwelijks een raadsvergadering gemist, omdat ik dat zorgvuldig plande.

Maar worden de resultaten van het raadslidmaatschap enkel en alleen beoordeeld op aanwezigheid in de raadszaal of op prestaties? De PvdA-fractieleden zetten zich vol in zowel in als buiten de raadsbankjes. Het wordt wel eens onderschat hoeveel uren en energie zij geven in buurten, op bijeenkomsten, in hun achterban. Ook al staan ze niet iedere dag in de krant of voeren ze maandelijks het woord in de raadszaal. Op mijn eigen conto staan: elke maand Ipanemadebat voorbereiden en leiden, aantal andere debatten organiseren, lid van het fractiebestuur, diverse woordvoerderschappen in de raad. De kandidaatstellingscommissie, de leden en de kiezer mogen uiteindelijk oordelen over het resultaat. Ik heb bij die kandidaatstellingscommissie in ieder geval een vurig pleidooi gehouden voor het samenstellen van een kandidatenlijst van mensen die zichtbaar zijn in de raadszaal, en daarbuiten, van jong en oud, van man en vrouw, van allerlei maatschappelijke posities.

En zullen we nu weer gewoon aan het werk? Begrotingsbehandeling komt er aan!

vrijdag 2 oktober 2009

Lekker vlees en de AOW

Onlangs hoorde ik een slager op Radio 1 klagen dat zijn omzet terugliep omdat mensen geen aandacht meer hadden voor kwaliteit en liever naar de supermarkt gingen om daar voor 5 euro een kilo kipfilet te kopen.

Beste slager,

Ik koop ook altijd mijn vlees in de supermarkt. Niet omdat ik dat wil, maar omdat iedere keer als ik voor uw winkel sta, de rolluiken zijn neergelaten. Uw winkel is open als ik werk, en dicht als ik naar uw winkel wil. En ik werk echt niet in nacht- of continudiensten!

In een samenleving die steeds flexibeler wordt, maar daarmee ook complexer, is het zaak dat we ons aanbod afstemmen op de behoefte. Een goed kwaliteitsproduct leveren is niet genoeg als het de doelgroep (mensen die kiezen voor kwaliteit en het kunnen betalen) vervolgens onmogelijk wordt gemaakt het product aan te schaffen. Dat geldt ook voor de AOW-discussie. Werken tot 67 jaar is een heilloze weg als we niks doen aan ons arbeidsklimaat, dat nog altrijd is gebaseerd op het adagium "werken tot je erbij neer valt." Nu al vallen de meesten ver voor hun 65ste neer, dus is de 67-jaar discussie op die manier een fopdiscussie die alleen maar geld oplevert en de samenleving niks goeds brengt. Kunnen we het arbeidsklimaat veranderen en een actief demotiebeleid voeren, waarbij oudere werknemers uit de frontlinie weg mogen, maar wel actief blijven als oude, wijze meesters voor hun jonge gezellen, dan is 67 jaar helemaal niet zo gek. En misschien zelfs 70 niet.

Flexibiliteit geldt ook voor de slager. Probeer het eens. Zoals in de rest van de wereld: Bourgondische in plaats van Calvinistische openingstijden. Open je winkel van 8 uur tot 12 uur en van 14 uur tot 19 uur. In plaats van 9 tot 18. Natuurlijk, je levert 's avonds iets in aan vrije tijd, maar tussen de middag krijg je het dubbel terug. Lekker met je kind lunchen, of de avondmaaltijd voorbereiden. Of een uurtje joggen. Je omzet stijgt, je kwaliteit van leven stijgt, en mijn kwaliteit van vlees.

Ik word weer vaste klant, ik beloof het!

donderdag 1 oktober 2009

Geert Wilders is now following you on Twitter...

Gisteravond Algemene Ledenvergadering van de PvdA Maastricht. Met een hele inspirerende presentatie van Marianne den Broeder over de digitale campagne die we de komende maanden gaan voeren (check Marianne043 of NellekeBarning op Twitter). Leuk om weer eens zo'n positieve stemming bij de PvdA te voelen. Want als wij er al niet meer in zouden geloven, wie dan wel?

En ik ben en blijf ervan overtuigd dat Nederland, dat Maastricht juist de PvdA nodig heeft om ons door de economische crisis heen te helpen en er daarna sterker en minstens even sociaal uit te komen. Al pratend over de campagnestrategie kregen we het over het onderzoek dat NRC Handelsblad gedaan heeft naar de motieven van Wilders-stemmers. Eén van de conclusies die mij het meest opviel was het feit dat ongeveer de helft van alle Nederlanders niet meer gelooft in solidariteit. Is eerlijk delen passé? Willen we niet meer dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen? Ieder voor zich en God voor ons allen?

De positieve kant van dat verhaal is dat de andere helft van de Nederlanders dus nog altijd wél gelooft in de kracht van solidariteit. Die willen wél zorgen voor die mensen die dat zelf niet kunnen. Die zijn wél bereid belasting te betalen om iedereen de kans te geven naar school te gaan en aan werk te komen. Die vinden wél dat we in Nederland niet los staan van de rest van de wereld, maar een verantwoordelijkheid hebben om onze welvaart te delen met hen die het minder hebben.

Vijftig procent van alle Nederlanders...dat is een hele grote groep potentiële PvdA-kiezers. Dat is een groep waarmee we perspectief kunnen bieden aan alle mensen die nu even genoeg hebben van solidariteit, die nu even geen hoop hebben, maar angst. Mensen die wij met z'n allen hoop kunnen bieden, hoop op een sterk en sociaal Nederland. Vertrouwen in de kracht van solidariteit. Wat mij betreft beginnen we vandaag met die boodschap met alle overtuiging en passie uit te dragen. Van mens tot mens, maar ook digitaal, via al die mooie 'nieuwe' media, zoals dit weblog.

Is het toeval dat ik precies op dat moment een bericht kreeg: Geert Wilders is now following you on Twitter...?