zondag 13 juni 2010

The week after...

De verkiezingen zijn weer achter de rug en de ene analyse volgt de andere. Maurice de Hond gaat gewoon door met peilen en wat blijkt vandaag? Áls er nu verkiezingen zouden zijn geweest, dán zou de PvdA ineens 38 zetels hebben. Es is een krom letter, zeggen ze hier.

Feit is dat een groot deel van de Nederlanders kiest voor een conservatieve route. En een iets groter deel voor de progressieve route.

Precies een jaar geleden (op 7 juni 2009) schreef ik in mijn blog het volgende:

De grote winst van de PVV bij de Europese Verkiezingen is helemaal geen verrassing, het grote verlies van de PvdA evenmin. Om met het eerste te beginnen: al sinds 2002 schommelt conservatief Nederland zo rond de 40 – 50 zetels (in Tweede-Kamerzetels uitgedrukt). Ongeveer de helft gaat naar de SP, de andere helft afwisselend naar Fortuyn, Verdonk of Wilders. Neemt Wilders een grotere hap uit de koek, dan gaat ten koste van de SP.

Het grote verlies van de PvdA is evenmin een verrassing. Toen Wim Kok de ideologische veren afschudde, schudde de PvdA daarmee ook heel veel kiezers van zich af. Met name conservatieve kiezers houden van ideologie en felle retoriek: tegen Europa, tegen open grenzen, tegen de wereld, tegen de vooruitgang. Progressieven zijn pragmatischer, gaan echt voor individuele vrijheid en vragen politici die grenzen te openen in plaats van sluiten. De moderne, progressieve sociaal- democraat heeft maar één prangende opdracht voor zijn bestuurders:
zorg goed voor de samenleving, zorg voor onderwijs, zorg voor hen die het nodig hebben – en daar willen we best flink wat belasting voor betalen – dan zorgen wij goed voor onszelf. Val me niet lastig met tijdrovende marktwerking, maar zorg dat het licht brandt en verstop mijn mailbox niet met gekmakende aanbiedingen van concurrerende ziektekostenverzekeraars. Het Rijnlandse model in optima forma.

Maar een echt progressieve partij is de PvdA nooit geworden. Door consequent te blijven twijfelen tussen conservatisme (Bos’ harde toon tegen buitenlanders, Ploumen’s ordinaire scheldpartij tegen RWE, de “Duitse kolenboer, de viezerik”) en optimisme (Timmermans’ 10- puntenplan, Koenders’ internationalisme) heeft de PvdA nu ook de progressieve kiezer van zich afgeschud. Deze keer liepen de PvdA- kiezers massaal naar D66 over. En zo zijn we erin geslaagd uiteindelijk iedereen van ons af te schudden. Alleen de trouwe gewoontestemmer blijft over.

Dick Pels heeft met zijn commentaar in de NRC van zaterdag 6 juni jl. natuurlijk
gelijk: het gaat allang niet meer tussen links en rechts, maar tussen conservatief en progressief, tussen angst en hoop. De beste conservatieve partij is de Partij van de Angst en is dus de PVV. Het kopiëren van Wilders’ gedrag door Bos en Ploumen is een mislukte poging om in het gevlei te komen bij een groep kiezers die liever echte cola drinkt dan namaak-cola. Als de PvdA nu niet als de wiedeweerga een onverdroten hoopvolle, positieve, optimistische koers gaat varen, kan ze het vergeten. Binnen het optimisme zijn er natuurlijk ook concurrenten – met name D66 – en daar moet de PvdA haar ervaring en bestuurskracht tegenover stellen. Niet kiezen tussen de issues die er echt toe doen of erger – trachten de succesformule van Wilders te kopiëren – leidt onherroepelijk tot de ondergang.

Wat mij betreft, geldt deze analyse nog onverkort. Met Cohen is er meer ruimte voor hoop en optimisme gekomen – ‘de boel bij mekaar houden’ is een oprecht hoopvolle boodschap. En dat heeft geleid tot minder verlies voor de PvdA dan bij de Europese verkiezingen. Natuurlijk zijn er ook nog allerlei andere factoren die een rol spelen, maar ik ben en blijf ervan overtuigd dat we níet moeten wegduiken, maar de weg naar voren moeten nemen: met een hoopvol en optimisch verhaal, een verhaal waarmee we mensen kunnen overtuigen, waar mensen in geloven, waar mensen vertrouwen in hebben. Vrolijk en vrijzinnig Links, om met Mei Li Vos te spreken.

Dat verhaal blijf ik in ieder geval in Maastricht vertellen. Bijvoorbeeld op zondag 27 juni a.s., tijdens het Manus van Alles festival. Wie weet tref ik je daar, op de koffie bij de PvdA.

En oh ja, a.s. dinsdag staat het jaarprogramma evenementen op de agenda van de raadscommissie Economische en Sociale Zaken. Mijn bijdrage staat al op dit weblog

Geen opmerkingen: